Özel jetler ve lüks uçuşlar, çevresel etkilerinin yanı sıra finansal kaynaklar açısından da ekonomi dünyasında görünür hale gelmiş durumda.
Fransa ve İspanya, Kenya, Barbados, Somali, Benin, Sierra Leone ve Antigua ve Barbuda ile birlikte, özel jetler ve lüks havacılığa yönelik vergilendirme uygulamalarını hayata geçirmeyi hedefleyen ülkeler koalisyonuna katıldılar.
LÜKS UÇUŞLARDAN VERGİ ALINACAK
Bu girişim, sık ve yüksek emisyonlu hava yolculuklarının çevresel etkilerini dengelemek suretiyle iklim değişikliği ile mücadele ve sürdürülebilir kalkınma amacıyla önemli fon kaynakları yaratmayı amaçlıyor.
Sevilla’da 30 Haziran’da yapılan Birleşmiş Milletler kalkınma zirvesinde duyurulan koalisyonun nihai hedefi, lüks seyahatler dahil uçak biletlerine vergi uygulayan ülkelerin sayısını artırmak ve özel jetlerin vergilendirilmesi için en iyi uygulamaları hayata geçirmektir.
YILLIK 187 MİLYAR EUROLUK GELİR POTANSİYELİ
Küresel Dayanışma Vergileri Görev Gücü tarafından gerçekleştirilen yeni bir araştırma, dünya genelinde özel jet yakıtına getirilecek vergilerin yıllık 41 milyar euroya kadar bir gelir kaynağı oluşturabileceğine işaret ediyor.
Birinci sınıf uçuş biletlerinden elde edilecek vergiler de yaklaşık 37 milyar euro ek bir kaynak sağlayabilir. Bu koalisyonun tüm katkıları, yıllık 78 milyar euronun üzerinde bir finansman yaratma potansiyeline sahiptir.
Daha kapsamlı bir ticari jet yakıtı vergisinin uygulanması ise bu potansiyeli yıllık 187 milyar euroya kadar artırabilir.
“HAYATİ FONLAR YARATABİLİR”
Zengin ülkelerin resmi kalkınma yardımlarını azalttığı bir dönemde, çevre kirliliğine en fazla neden olan sektörlerden elde edilecek vergiler ile yeni finansman yolları aranıyor. Kasım 2023’te COP28’de başlayan Küresel Dayanışma Vergileri Görev Gücü, gelişmekte olan ülkelerin karbonsuzlaşması için yeni vergi türlerini araştırmaktadır.
Görev Gücü Sekreteryası’nın eş başkanı Laurence Tubiana, premium uçaklardan alınacak vergilerin “hayati fonlar yaratabileceğini” vurguluyor. Tubiana, “Bu duyuru, ilerleme kaydedebileceğimizin kanıtıdır” şeklinde açıklamada bulundu.
MACRON’DAN DESTEK
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Sevilla’daki zirvede havacılık sektöründeki bu düzenlemeyi “ileriye doğru atılmış büyük bir adım” olarak nitelendirdi.
İspanya’nın koalisyona katılımını olumlu karşılayan Macron, daha fazla ülkenin bu mücadeleye destek vermesi gerektiğine dikkat çekerek, “Küreselleşmeden yararlananlar finansmana daha fazla katkıda bulunmalıdır.” dedi.
NEDEN ÖZEL JETLER VE PREMİUM UÇUŞLAR?
Havacılık sektörü, insan kaynaklı sera gazı emisyonlarının %2.5’inden fazlasına katkıda bulunmakta ve bu emisyona dair artış hız kazanmakta. Özel jetler ise çevreyi yoğun bir şekilde kirleten bir alanda yer alıyor. 2023’te tahmin edilen emisyon miktarı 19.5 milyon ton olarak belirlendi ki bu rakam, Londra Heathrow’dan kalkan tüm uçuşların toplamından daha fazladır.
COVID-19 sonrası premium seyahatlerde gözlemlenen artış, özel havacılığın emisyonlarının 2019-2023 arasında %46 oranında arttığını gösteriyor. Birinci sınıf ve business class yolcuları, ekonomi sınıfına göre kişi başına 3-4 kat daha fazla karbon salımı gerçekleştirmekte.
