NASA’nın Ay’a iniş yapmak üzere uzaya göndereceği “VIPER” keşif aracı programı artan maliyetler nedeniyle iptal edildi.
Ay, Güneş sistemindeki beşinci büyük doğal uydu olup Dünya’dan 384 bin kilometre uzaklıkta yer almaktadır. Uzay şirketleri günümüzde Ay’ı daha yakından incelemek için çalışmalar yaparken, bu çalışmaların en önemlileri ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA) tarafından yürütülmektedir.
NASA, gelecek yıl Ay yüzeyine iniş yapmak üzere uzaya gönderilmesi planlanan VIPER keşif aracı programını iptal etti. Maliyet faktörü göz önüne alındığında alınan bu karar, tamamlanmış durumdaki VIPER’in fırlatma ve uzay koşullarına dayanabilmesi için yapılan testler sırasında alındı.
VIPER programı kapsamında, aracın Ay’ın Güney Kutbu yakınlarına inmesi ve 100 gün boyunca Ay’daki buz yataklarını araştırması amaçlanıyordu. Ancak NASA, programı mali nedenlerle iptal ettiğini duyurdu. Bugüne kadar VIPER programı için fırlatma maliyetleri hariç 450 milyon dolar harcanmış olup, bu kararın NASA’ya 84 milyon dolarlık bir tasarruf sağlaması beklenmektedir.
VIPER’in parçalarının ayrılarak yeniden kullanılması veya satılması planlanırken, NASA’nın Bilimden Sorumlu Yönetici Yardımcısı Nicola Fox, kararın tamamen bütçeyle ilgili sıkıntılardan kaynaklandığını açıkladı.
NASA’nın 2024 bütçesi, geçen yıla göre yüzde 2 kesintiye uğramış olup talep edilen fon miktarı ise yüzde 8,5 azalmıştır ve 24 milyar 875 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu kesinti nedeniyle diğer gezegenlere ve uydulara yönelik sondaj çalışmaları ertelenirken, NASA’nın California eyaletinde bulunan bir laboratuvarı, fon yetersizliğinden ötürü 530 çalışanını işten çıkaracağını duyurmuştu.
