14 Mayıs Dünya Çiftçiler Günü’ne yaklaşırken, üreticilerin durumu iç açıcı değil. Üreticiler ve sektör temsilcileri, başta elma, armut, erik, kiraz ve kayısı olmak üzere birçok yaz meyvesinde arzda düşüş ve fiyatlarda ani yükseliş öngörüyor. Meyve bulmanın zorlaşacağı ve fiyatların hızla yükseleceği belirtiliyor.
Tarihin en büyük don olaylarından biri, bu sene yaşandı
Son üç ayda Türkiye’nin tarımsal üretim merkezleri olan Çukurova, Ege ve Karadeniz, don felaketi ile sarsıldı. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, durumu değerlendirdiği açıklamasında, “Bu olumsuz hava koşulları sonucu, maalesef 2014’te yaşanan büyük zirai don olayından sonra tarihimizin en büyük zirai don olaylarından birini yaşadık” ifadelerini kullandı.
“Bu yıl meyve yok”
Meyve-sebze üretimi ve ihracatı açısından önemli bir merkez olan Antalya’da da durum pek iç açıcı değil. Antalya Toptancı Hali Komisyoncuları Derneği Başkanı Nevzat Akça, yaptığı açıklamada, “Örtü altı seracılıkta, yayla bölgelerinde meyve kalmadı. Maalesef bu yıl meyve yok gibi bir durumla karşı karşıyayız. Türkiye’nin bu yaz ucuz meyve yeme şansı kalmadı. Üretici çok zor durumda” ifadelerini kullandı.
“Meyveler en az yüzde 50 zamlanacak”
Akça, özellikle yaz meyvelerinde büyük kayıplar yaşandığını belirterek, “Tam çiçeklenme dönemindeki meyvelerin hepsi gitti. Bazı ürünlerde yüzde 100’e varan, ancak ortalama en az yüzde 50 ürün kaybımız var. Yani diyebiliriz ki yaz aylarında meyveler en az yüzde 50 zamlanacak. Üretimdeki aksaklıklar nedeniyle gelecek yıllara ilişkin kaygılarımız var” şeklinde konuştu.
İhracat sekteye uğrayacak
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın verileri, Türkiye’nin fındık, kiraz, incir ve kayısı üretiminde dünya genelinde lider olduğunu gösteriyor. Ülke, fındık üretiminin yüzde 67’sini, kirazın yüzde 26’sını, incirin yüzde 27’sini ve kayısının yüzde 23’ünü oluşturuyor. Ancak yaşanan don felaketi, bu liderliği tehdit edebilir. Geçtiğimiz yıl Türkiye’nin toplam yaş meyve ve sebze ihracatı 3,4 milyar doları aşmıştı. Sadece narenciye ihracatı 1 milyar dolara, taze meyve ihracatı ise 1,35 milyar dolara ulaşmıştı. Ayrıca meyve-sebze mamulleri ihracatında da önemli bir hacim mevcut. Kuru meyve ve mamulleri 1,8 milyar dolar, fındık ve mamulleri ise 2,6 milyar dolarlık bir ihracat rakamına ulaşmıştı. Sektör temsilcileri, 2025 yılında ihracatta ciddi problemler yaşanabileceği yönünde uyarılarda bulunuyor.
