2021 yılında ciddi bir sorun haline gelen müsilaj, yeniden Marmara Denizi’ni tehdit etmeye başladı. Balıkçıların denize açılmasıyla birlikte ağlarına yapışarak hem malzemelere hem de ekosisteme zarar veren bu yapı, Tekirdağ’da dalgıç eğitmeni Ömer Gezgin tarafından görüntülendi. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Çorlu Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Lokman Hakan Tecer, yapılan incelemelerin ardından müsilajın Tekirdağ kıyılarında son zamanlarda arttığını aktardı.
Tecer, müsilajın oluşumunda üç temel faktör bulunduğunu belirtti. “Birincisi sıcaklık artışı. Son 50 yılda Marmara Denizi’nde 2,5 santigrat derece bir sıcaklık yükselmesi yaşandı. İkincisi, akıntının yetersiz olduğu durağanlık durumu. Bu aylarda akıntının düşük olması bekleniyor, ancak bu da müsilajın oluşmasına katkı sağlıyor. Üçüncü ve en önemli etken ise kirlilik. Marmara Denizi’ne yapılan atık su deşarjları, müsilajın başlıca nedenleri arasında yer alıyor” değerlendirmesinde bulundu.
“DENİZCİLİK FAALİYETLERİ OLUMSUZ ETKİLENİYOR”
Prof. Dr. Tecer, Marmara Denizi’ne çevresindeki 7 ilden günde 8 milyon ton atık su deşarj edildiğine dikkat çekti. “Bu atık su, ya az bir şekilde arıtılmış ya da ileri düzey arıtmadan geçirilmiş bir şekilde denize boşaltılıyor. İleri biyolojik arıtmadan geçse bile, bu suyun yarısı sadece biyolojik arıtma ile işleniyor. İçeriğindeki azot ve fosfor, bitkisel planktonlar için besin kaynağı oluşturuyor ve bu planktonlar stres altında müsilaj salgılıyor. Bu durum, Marmara Denizi’nin ekosistemi açısından büyük tehdit oluşturmaktadır. Müsilajın etkileri, deniz ortamındaki ekolojik dengenin bozulması, turizmde olumsuz etkiler ve balıkçılık faaliyetlerinde tür kayıpları olarak görülebilir” şeklinde konuştu.
“DEŞARJLARIN KONTROLÜ ŞART”
Her yıl artan atık su deşarjı sorununa değinen Tecer, “Bu durum nüfus artışına bağlı olarak devam ediyor ve özellikle İstanbul’daki arıtma tesislerinden günlük deşarj edilen miktarın 3 milyon ton olduğunu biliyoruz. Deşarj miktarının önüne geçilmesi ya da bunların ileri biyolojik arıtma ile işlenerek boşaltılması gerekmektedir. İklim değişikliği nedeniyle sıcaklık artışına yönelik genel önlemler alınabilirken, boşaltılan atık suların arıtılması için yeni teknolojilerle geri kazanım yöntemlerinin hayata geçirilmesi gerekiyor” ifadelerini kullandı.
“OKSİJEN ÜRETİMİNE ZARAR VERİLİYOR”
Müsilajın denizin derinliklerindeki yoğunluğuna dikkat çeken Prof. Dr. Tecer, “Marmara Denizi’ne deşarj edilen tüm bu atık suların geri kazanılması gerekiyor. Deşarjlarla mücadele edilmediği sürece her gün 8 milyon ton atık su Marmara Denizi’ne bırakılmakta ve müsilaj sorunu devam etmektedir. Yüzeyde müsilaj görünmüyor diye bu sorunun ortadan kalktığı düşünülmemeli, zira 10-40 metrelik derinliklerde müsilaj ciddi tehlikeler oluşturuyor. Bu durum, deniz altındaki yaşam alanlarını kapatarak oksijen üretimini engeller ve fotosentezi azaltır. Ekosistem üzerinde büyük zararlar bırakıyor” dedi.
DALIŞ EĞİTİMLERİNİ ZORLAŞTIRIYOR
Dalgıç eğitmeni Ömer Gezgin, müsilajın dalış eğitimlerini olumsuz etkilediğini belirtti. “Artan sıcaklıklarla birlikte müsilajın yoğunluğu da arttı. Suyun yüzeyinde hemen bir şey görünmese de 10-15 metre derinliğe indikten sonra müsilajla karşılaşıyoruz. Dipteki canlılarla birleşen müsilaj, dalış eğitimlerimizi zorlaştırıyor. Yoğun sümüksü yapı, bazen öğrencilerle iletişim kurmamızı bile engelliyor. Bu durum, balıkların temiz sularda yaşam alanı aramasına sebep oluyor” diye ifade etti.
“BALIKÇILAR SEZONU ERKEN KAPATMAK ZORUNDA KALDI”
Müsilajın etkilerinin artması, bazı balıkçıların sezonu erkenden kapatmasına neden oldu. Çanakkale Boğazı’nda avlanan balıkçılardan DEM-BİR Çanakkale-Tekirdağ Bölge Birliği Başkanı Naci Karabiber, müsilaj nedeniyle birçok balıkçının av sezonunu 15 Nisan yerine bir ay önceden kapatma kararı aldığını bildirdi.
Kaynak: DHA
