Marmara Denizi ‘Komada’: Oksijen Seviyeleri Kritik Düzeyde
Marmara Denizi’nde ciddi bir oksijen azlığı tehlikesi yaşanıyor. ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü’nün yürüttüğü araştırmalara göre, deniz özellikle ilk 30 metreden sonra balıkların yaşayamayacağı kadar düşük oksijen seviyeleri ile karşı karşıya. Uzmanlar, Marmara Denizi’nin bu durumu için “komada” değerlendirmesini yapıyor.
ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü, Bilim 2 gemisiyle gerçekleştirdiği ve 8 bilim insanının katıldığı 2024 Marmara Denizi seferlerinin ilk bölümünü tamamladı. Isınma, kirlilik, oksijen değerleri ve akıntı yönleri gibi birçok parametrenin incelendiği sefer sonrası açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Mustafa Yücel, Marmara Denizi’nin oşinografik durumunu yakından takip ettiklerini belirtti. Özellikle müsilaj krizinin ardından deniz seferlerinin sıklaştığını vurgulayan Yücel, Marmara Denizi’nin ilk 30 metresi dışında ciddi bir oksijen yetersizliği yaşadığını ve denizin bu bölgesinde neredeyse ölçülemeyecek kadar düşük seviyelerde oksijen bulunduğunu ifade etti.
Yücel, “Oksijen seviyeleri, 150-200 metre derinliklerde neredeyse ölçülemez hale gelmiş durumda. Marmara Denizi, adeta komada ve bu durum sürdürülebilir değil,” diyerek durumun ciddiyetine dikkat çekti.
Marmara Denizi İçin Yeni Tehdit: Hidrojen Sülfür
Marmara Denizi’nde süregelen oksijen azlığı tehlikesi, denizin durumunu giderek daha kritik hale getiriyor. ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü’nden Prof. Dr. Mustafa Yücel, Doğu Marmara’da yapılan son araştırmalarda, 600-800 metre derinliklerde Akdeniz suyunun bir nebze oksijen sağladığını gözlemlemediklerini, deniz suyu sıcaklığındaki artışın bu sonucu doğurmuş olabileceğini belirtti.
Marmara Denizi’nin son yıllarda aşırı ısındığını ve bu durumun oksijen seviyelerini daha da kötüleştirdiğini vurgulayan Yücel, bu yılın Mayıs ayı sonu itibarıyla alg patlamalarının deniz ekosistemini yorduğunu söyledi. Denizdeki kirliliğin artarak devam ettiğini ve bu durumun biyolojik üretimi Karadeniz’in 3-4 katına çıkardığını kaydeden Yücel, özellikle azot ve fosfor kirliliğinin önüne geçilemediğini ifade etti.
Hidrojen Sülfür Tehdidi Kapıda
Yücel, oksijen ve nitrat seviyelerinin düştüğü noktada mikrobiyal yaşamın sülfat soluyarak hidrojen sülfür gazı ürettiğini ve bu durumun Marmara Denizi’nde bir felakete yol açabileceğini belirtti. MARMOD projesi kapsamında Doğu Marmara’da bu trendin tespit edildiğini söyleyen Yücel, önlem alınmazsa hidrojen sülfürün denizin üst tabakalarına çıkabileceği ve bunun turizm, balıkçılık ve halk sağlığı için büyük bir tehdit oluşturacağı konusunda uyardı.
Acil Eylem Çağrısı
Yücel, Marmara Denizi’nin en büyük sorunlarının azot ve fosfor yükü olduğunu, bu yükün büyük ölçüde tarımsal girdilerden ve şehirlerin yetersiz arıtılmış atık sularından kaynaklandığını vurguladı ve bu sorunlarla mücadele edilmesi gerektiğini ifade etti.
Marmara’nın sorununun azot ve fosfor yükü olduğunu hatırlatan Yücel, bu yükün önemli bir kısmının tarımsal girdiler ve şehirlerin arıtılmamış, az arıtılmış veya en ileri seviyede arıtılmamış atık sularının Marmara ile buluşmasından kaynaklandığını, acil olarak harekete geçilmesi gereken konuların başında da bu iki sorunun geldiği değerlendirmesini paylaştı.
