Kira zam sınırlamasının kaldırılmasıyla birlikte kiracılar için yeni bir dönem başladı. Artık kira artışları, son 12 aylık TÜFE oranına göre belirlenecek. Ancak geçmiş 2 yılda yüzde 25 sınırlaması uygulandığı için bazı kiracıların oturdukları dairelerin kirası düşük kaldı.
Bu konudaki soruları yanıtlayan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, “Kira düzenlemesi, 2 Temmuz tarihinden itibaren yürürlükte. Konutlarda kira artışı sınırlaması, 11 Haziran 2022 tarihinde başlamış ve 1 Temmuz 2024 tarihinde sona ermişti. 2 Temmuz 2024 tarihinden itibaren yapılan yeni kira kontratlarında üst sınır artık yüzde 25 değil. TÜFE’nin son 12 aylık ortalaması baz alınacak. Yüzde 25’lik sınırlamanın kaldırılması, ev sahiplerine limitsiz bir kira artışı yapma imkanı vermiyor. Yeniden kira belirleme hakkı da tanımıyor. Ara zam yapılması da mümkün değil” dedi.
Bir kiracının kira artış oranının son 2 yılda yüzde 25 olduğunu varsayarsak, eski kiracılarla yeni kiracılar arasındaki farkın büyük olduğu gözlemleniyor. Bu durum birçok dava açılmasına ya da arabuluculuğa başvurulmasına neden oluyor. Ülkemizde 200 bini aşkın dava sayısının olduğunu söylemek mümkün. Eski ve yeni kiracılar arasındaki farkın TÜFE düzenlemesiyle çözülse de hızla toparlanması beklenmiyor. 5 yıldan uzun süren kira sözleşmeleri mahkemeye taşınıyor. 10 yıl geçince tahliye davaları başvurulabiliyor. Veya kiracılar, mal sahipleriyle anlaşmaya varabilirler. Böylelikle yüzde 25’in üzerinde kira artışları yapılıyor ve hatta eski kiralar, piyasa rayicinin üzerinde olan yerlere çıkarılıyor.
Kiraların Eylül ayında artması beklenirken, yaz aylarında tansiyonun biraz düşük olabileceği görülüyor. Öğrencilerin evleri boşaltması, iş değişiklikleri gibi sebeplerle göçler yaşanabiliyor. Ancak gerçek tansiyonun Eylül ayında artması bekleniyor.
İstanbul’da kentsel dönüşüm ve evlenmelerin etkisiyle iç talep artışı görülüyor. Günlük kiralık evlerin uzun süre kiralık olarak sunulması, kiralık arzını artırıyor. İstanbul’da bir yılda konut fiyatlarının kira kısmında yüzde 50’lik bir artış olduğu görülüyor. Örneğin, ocak ayındaki ortalama kira fiyatları şimdiye göre metrekare başına 170-180 TL’den 210-220 TL’ye yükselmiş durumda.
Ankara’da kira fiyatlarında enflasyonun üzerinde yüzde 70 gibi bir artış görülüyor. Haziran’da ortalama metrekare kira fiyatının 170 TL civarına yükseldiği, ocakta ise 125 TL civarında olduğu belirtiliyor.
İzmir’de yıllık kira artış oranının yüzde 60 civarında olduğu belirtiliyor. Metrekare kira fiyatları ise 200 TL seviyelerinde seyrediyor.
