Avrupa’da gündeme gelen dikkat çekici bir durum yaşandı.
Nadir bir kanser türü taşıyan genetik mutasyonlu bir erkek donör, birkaç kez sperm bağışı gerçekleştirdi.
Sağlık durumu hakkında bilgi sahibi olmayan donör, sperm bankasına bu durumu bildirmeden, zaman içinde birçok çocuk sahibi oldu.
Ancak bu durum, Avrupa’daki genetik krizle ilgili endişeleri artırdı.
67 ÇOCUĞUNDA KANSER TEŞHİSİ KONULDU
Genetik mutasyon taşıyan donörün spermleriyle dünyaya gelen 67 çocuktan 10’una kanser teşhisi konulmuş durumda.
Uzmanlar, tek bir donörden çok sayıda çocuk sahibi olmanın çeşitli sosyal, psikolojik ve sağlık riskleri barındırdığını vurguluyor.
“HER ERKEĞİN 75 ÇOCUĞU OLMUYOR”
2008-2015 yılları arasında doğan çocukları kapsayan olay, tıbbi sorunların ortaya çıkmasının ardından birçok ailenin takibinin güçlüğünü tekrar gündeme taşıdı.
Fransa’daki Rouen Üniversitesi’nden biyolog Dr. Edwige Kasper, Milano’daki Avrupa İnsan Genetiği Derneği konferansında bu durumu ele alarak, “Tek bir donörün oluşturduğu çocuk ve aile sayısına Avrupa genelinde bir sınır koyulması gerektiğini” belirtti.
Kasper, tüm sperm donörlerinin genetik yapısının detaylı şekilde incelenemeyeceğini dile getirerek, “Bu mutasyonun yaygınlığı, ciddi bir genetik sorunun işareti. Her erkeğin Avrupa çapında 75 çocuğu olmaması gerekiyor” ifadelerini kullandı.
OLAYIN KEŞFİ İKİ VAKA BAĞLANTISIYLA GERÇEKLEŞTİ
Bu durum, iki farklı ailenin çocuklarında görülen nadir genetik varyantla ilişkili kanserlerin belirlenmesiyle ortaya çıktı. Ardından doğurganlık klinikleri de konuyla ilgili harekete geçti. Avrupa Sperm Bankası, TP53 genindeki mutasyonun bazı donör spermlerinde bulunduğunu doğruladı.
Donörün 2008 yılında yaptığı bağış sırasındaki kansere yol açabilecek mutasyonun henüz tanımlanmadığı öğrenildi. Standart testlerle belirlenemeyen bu mutasyonun, yapılan laboratuvar analizleri neticesinde Li-Fraumeni sendromuna neden olduğu tespit edildi. Bu sendrom, genetik nedenlerden ötürü ciddi kanser riskleri taşıyor.
10 ÇOCUKTA KANSER TANISI KONULDU
Avrupa genelindeki genetik ve pediatri merkezi uzmanları olayı araştırmaya aldı. Sekiz ülkeden 46 ailenin 67 çocuğu test edildi.
Bu testlerde 23 çocukta mutasyon tespit edilmesine rağmen, bunlar arasından 10’unda, lösemi ve non-Hodgkin lenfoma gibi kanser vakalarına rastlandı.
DONÖR İÇİN 75 AİLE SINIRI UYGULANIYOR
Her sperm donörü için dünya genelinde 75 aile sınırlaması getiren Avrupa Sperm Bankası, donör spermleriyle 67’den fazla çocuğa hamile kalındığını ancak belirli bir donör için kesin çocuk sayısının onaylanmadığını bildirdi. Bu konuda tüm ilgili kliniklerin uyarıldığını da dile getirdi.
