Bakan Fidan, Ukrayna ziyareti esnasında Kiev’e gitmeden önce trende bulunan gazetecilerin sorularını yanıtladı. Fidan, Rusya ile Ukrayna arasındaki müzakerelerin mevcut durumu hakkında, “Gördüğüm kadarıyla bir diplomatik başarı varsa, bu tarafların karşılıklı olarak konuşmaya razı olmaları ve bunun sonucunda bazı neticeler elde edilmesidir. Örneğin, bin esir takası bu süreçte önemli bir adımdı. Ayrıca, tarafların ilk kez resmi olarak kendi ateşkes pozisyonlarını yazılı hale getirip karşı tarafa iletmesi ve bu çerçevede müzakerelere devam edilmesi de dikkat çekici bir gelişmeydi. Şu an iki tarafın da müzakere pozisyonlarını açıklayıp bir görüşme ortamı oluşturması gerekiyor” dedi.
Bakan Fidan, Türkiye’nin Rusya ile olan görüşmelerinde ülkenin rolünü vurgulayarak, “Türkiye olarak, hem Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e, hem de müzakereci Vladimir Medinskiy ve Dışişleri Bakanı Lavrov’a, Türkiye’nin bu konudaki kararlılığını bir kez daha ifade ettik. Türkiye, bu noktada önemli bir bölge ülkesi olarak, konunun sadece savaşın durması için çabalayan değil, aynı zamanda durumu bütün yönleriyle takip eden bir aktör olduğunu belirttik. Cumhurbaşkanımızın, ateşkes süreciyle ilgili bir perspektifi var ve bunu aktarma imkanımız oldu. Tarafların müzakere edebilmesi için bir ortama ihtiyaçları var ve Türkiye bu konuda ideal bir aktör olarak öne çıkıyor. Bizim ayrılmamızın ardından Rus tarafı bunu hemen kamuoyuna duyurdu. Bu da önemli bir gelişme. Son olarak, Kremlin Sözcüsü Peskov’un yaptığı açıklamada, daha önceden belirledikleri 2 Haziran tarihi için cevap beklediklerini ifade etmeleri bu sürecin canlanmasını gösteriyor” şeklinde konuştu.
Bakan, Ukrayna’daki görüşmelerinde, Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskiy başta olmak üzere yetkililerle yapacağı görüşmelere de değindi. “Ukrayna’da yaptığımız görüşmelerde Türkiye’nin pozisyonunu, acil bir ateşkes ihtiyacını bir kez daha gündeme getireceğiz. Müzakere sürecinin başlamasıyla konunun daha iyimser bir şekilde geliştiğini düşünüyorum. Her iki taraf da ateşkesi istemekte, bu durumun dünya kamuoyuna yönelik açıklaması zor. Ancak, her iki tarafın da ateşkes talepleri farklı ve bu taleplerin uzlaştırılması gerekiyor. Müzakere ve ara buluculuk, bu noktada hayati bir rol oynuyor. Türkiye olarak elimizden geleni yapmaya çalışıyoruz. Ateşkes ve barış süreçleri, karmaşık ve yoğun çaba gerektiren konular” dedi.
Fidan, tarafların taleplerine yönelik açılış pozisyonlarının olduğunu belirterek, “Tarafların kendi pozisyonlarını kamuoyuna daha fazla açıklamanın doğru olmadığını düşünüyorum, çünkü bunlar daha sonra değiştirilebilir. Ukrayna, Avrupa devletlerinin desteklediği şartsız 30 günlük bir ateşkes talep ederken, Rusya bu ateşkesi kabul etmesi durumunda, bunun karşılığında ne elde edeceği konusunda net bir duruş sergilemeye çalışıyor. Her iki tarafın tutumu başlangıçta birbirine uzak gözükse de, Türkiye’nin araya girmesi belki de tarafları yakınlaştırabilir” diyerek sözlerini sürdürdü.
Ayrıca, Amerika’nın bu süreçteki rolünü de vurgulayan Fidan, “Amerika’nın da bu süreçteki etkisi büyük. Trump, ‘ hemen ateşkes istiyorum’ dediğinde, Ukrayna ve Avrupa bunu destekleyerek uyum sağladı; ancak Rusya’nın aynı esnekliği göstermemesi, onu uluslararası kamuoyu nezdinde daha dezavantajlı bir duruma sokabiliyor” ifadelerini kullandı.
Fidan, Türkiye’nin hem aracılık hem de ikna edici bir rol oynamaya devam edeceğini; bunun için farklı yetenek ve perspektiflere sahip aktörlerin bir arada bulunmasının önemli olduğunu belirtti. “Amacımız, tarafları zor duruma sokmadan, iki tarafa da sürece dair ortak bir anlayış geliştirmeye çalışmak” dedi.
Son olarak Türkiye’nin dış politika hedeflerinin barış sağlamak olduğunu ve istikrarsız ortamların güvenliğe ve ekonomiye olumsuz etki ettiğini kaydeden Fidan, “Biz diplomasi araçlarımızı bu hedefler doğrultusunda kullanıyoruz. Türkiye, bölgede güçlü bir aktör ve istikrar sağlamada sorumlu bir yaklaşım üzerine inşa edilmiş bir dış politika benimsiyor” dedi.
Bakan Fidan, Rusya’nın savaşı uzatma arzusuyla ilgili olarak, “Rusya’nın askeri hedefleri ve uluslararası hukuka uygunluk konusundaki tartışmalara da dikkat çektiler. Diğer ülkelerin savaşın maliyetini ve hedeflerini göz önüne alarak kararlar alması gerektiğini ifade etti. Biz her iki tarafın da dostu olarak, görüşlerimizi aktarmakla yetiniyoruz. Sürekli bir koordinasyon ve temasta bulunuyoruz; bu süreçte Ruslarla, Ukraynalılarla ve Avrupalılarla iletişim halindeyiz” açıklamasında bulundu.
