El Salvador’un gündeminin yoğun olarak tartışılan konularından biri, ülkenin en büyük hapishanesi olan Terörizm Hapishanesi (CECOT) oldu.
Bu cezaevi, suçluların toplumsal hayattan tamamen izole edilmesinin ötesinde bir işkence merkezine dönüşmüş durumda.
Dünyanın en tehlikeli çeteleri arasında yer alan MS-13 ve Barrio üyelerinin de yer aldığı bu hapishane, suçluları cezalandırmanın yanı sıra tam anlamıyla boyun eğdirmeyi hedefliyor.
ZİNDANIN DERİNLİKLERİNDE
İngiltere merkezli Dailymail gazetesinin yaptığı bir ziyaret, cezaevinin karanlık ve tedirgin edici atmosferini gözler önüne serdi.
Tecavüz, işkence, cinayet ve organize suçlarla tanınan mahkumların yaşam koşulları, son derece zorlu bir hal almış durumda.
BUKELE’NİN SERT YÖNTEMLERİ
Başkan Nayib Bukele’nin iktidara gelmesiyle birlikte, El Salvador’da çetelere karşı yapılan operasyonlar önemli bir hız kazandı.
CECOT’un inşası, çetelerin etkisini azaltmak ve suç oranlarını kontrol altında tutmak amacıyla gerçekleştirildi.
KISA SÜREDE SONUÇ VERDİ
Anayasal hakların kısıtlanmasına yol açabilen bu yönetim tarzı, kısa sürede sonuçlar ortaya koydu ve sokaklardaki suç oranlarında belirgin bir düşüş sağlandı.
2022 yılında 1.140 olan cinayet sayısı, 2023’te sadece 22’ye düştü.
Güvenlik güçleri tarafından yapılan operasyonlarda ise 3.939 ateşli silah ve 8.000 araç ele geçirildi.
İNSAN HAKLARI GRUPLARI ELEŞTİRİYOR
Ancak bu sert yaklaşımlar, bazı insan hakları gruplarının eleştirilerine maruz kalıyor.
Hükümet, çete üyelerine yönelik sert disiplin yöntemlerini “yüzyılın mücadelesi” olarak nitelendirirken, halkın bir kısmı bu duruma farklı bakıyor.
METAL RANZALARDA HAYAT
Hapishanede yaşam şartları, mahkumlar için adeta bir işkenceye dönüşmüş durumda.
Günün 23,5 saatini dar metal ranzalarda geçiren suçlular, temiz hava ve doğal ışık gibi temel ihtiyaçlardan yoksun kalıyorlar.
İşte bu koşullarda, gözaltına alınan 180’den fazla tutuklunun işkence sonucu yaşamını yitirdiği iddia ediliyor.
BEYAZ TİŞÖRT VE ŞORT GİYMEK ZORUNDALAR
Tüm mahkumlar, beyaz tişört ve şort giymek zorunda kalırken, her beş günde bir de saçları kazınıyor.
Birbirleriyle yalnızca fısıldayarak iletişim kurmalarına izin verilen mahkumlar, yaşamlarını tamamen kontrol altında ve izole bir biçimde sürdürüyorlar.
Her biri 100’den fazla mahkumu barındıran koğuşlarda yalnızca iki tuvalet, iki lavabo ve 80 yatak mevcut.
Şayet bu durum yeterli gelmiyorsa, mahkumlar kötü beslenmeye mahkûm edilmiş durumdalar; yemekleri elleriyle yiyip, kasıtlı olarak lezzetsiz ve küçük porsiyonlar halinde sunuluyor.
Ayrıca, günün büyük bir kısmını sadece bekleyerek geçiren mahkumların, hücrelerinde saatlerce hiçbir şey yapmadan durmak zorunda kaldığı belirtiliyor.
TRUMP’IN CECOT PLANI
El Salvador’un çetelerle mücadelesi, uluslararası alanda da büyük ilgi görüyor.
Devlet Başkanı Nayib Bukele, ABD’den sınır dışı edilecek her uyruktan kişiyi, ABD vatandaşları da dahil olmak üzere kabul etmeyi önerdi.
Bukele, X sosyal medya platformundan yaptığı paylaşımla “Yalnızca hüküm giymiş suçluları (hüküm giymiş ABD vatandaşları da dahil) ücret karşılığında mega hapishanemize (CECOT) almaya readyiz” ifadelerine yer verdi.
Ancak, ABD hükümetinin bu teklifi kabul etme ihtimali henüz belirsizliğini koruyor.
ŞİDDET VE KORKU YERİNİ GÜVENLİĞE BIRAKTI
Son günlerde, El Salvador’un sokaklarında yaygın olan şiddet ve korku, yerini güvenliğe bırakmış gibi görünüyor.
Ancak bu dönüşüm, bazı kesimler tarafından ağır bedeller ödenerek elde edildiği düşünülüyor.
Halkın güvenliği sağlanmışken, özgürlüklerinden yoksun kalan binlerce insanın durumunun belirsizliği hâlâ devam etmekte.
EL SALVADOR’UN SİMGESİ
CECOT, yalnızca bir hapishane değil, aynı zamanda devletin suçla mücadelesindeki katı tutumunun da bir sembolü konumunda.
El Salvador’daki bu değişim, toplumda önemli bir huzur sağlasa da, hapisteki insan hakları ihlalleri ve sert disiplin yöntemleri uluslararası platformda tartışmalara açık kalacak gibi görünüyor.