Tarım sektöründeki dijitalleşmenin önemi her geçen gün artıyor. Bu bağlamda yenilikçi teknolojilere olan ihtiyaç da büyümekte. Ankara Üniversitesi Tarım Makineleri ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü öğrencileri tarafından oluşturulan YASUN Takımı, tarımda dijitalleşmeyi desteklemek amacıyla araştırma ve geliştirme (AR-GE) çalışmaları gerçekleştirerek sektöre fayda sağlıyor.
Takım, geliştirdikleri otonom tarım robotu Bögü ile dikkatleri üzerine çekiyor. Bu robot, görüntü işleme teknolojisi kullanarak yabancı otları kültür bitkilerinden ayırabiliyor. Bögü, sadece yabancı otlara ilaç püskürtme işlemi yaparak, bitkilere ve toprağa zarar vermeden tarım alanlarını koruma görevini üstleniyor ve ilaç maliyetlerinin düşmesine yardımcı oluyor.
“DİJİTALLEŞMEYİ SEKTÖRE YANSITIYORUZ”
Ankara Üniversitesi Tarım Makineleri ve Teknolojileri Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ahmet Çolak, tarımda yaşanan hızlı değişimlere ve akıllı tarım uygulamalarına dikkat çekti. Akıllı tarım süreçlerinde sensörler, coğrafi bilgi sistemleri ve iklim verilerinin entegre bir şekilde yönetildiğini ifade eden Çolak, şu ifadeleri kullandı:
“Türkiye, su fakiri bir ülke konumunda. Bu nedenle suyun verimli kullanımı büyük önem taşıyor. Tohum, gübre ve ilaç kullanımı da dikkatli bir şekilde yönetilmelidir. Tüm bu unsurları bir arada kontrol edebilmek için dijitalleşme kritik bir rol oynamaktadır. Veri yönetimi bu sistemin temel taşını oluşturmaktadır.”
Çolak, pancar ve havuç hasadından toprak işleme ve ekime kadar birçok alanda yeni makineler geliştirildiğini, ayrıca otonom makineler ve robotların da bu yenilikçi teknolojilerin bir parçası olduğunu vurguladı.
YENİ TARIM TEKNOLOJİLERİ VE UYGULAMALARI
Çolak, tarımda dijitalleşmenin geldiği aşamayı şöyle özetledi:
“Görüntü işleme teknikleri, yapay zeka, makine öğrenimi, derin öğrenme ve makine görüsü gibi teknolojiler sayesinde hasat zamanı, rekolte, hastalık ve zararlı tespiti gibi işlemler artık elektronik gözlerle gerçekleştirilebiliyor. Ülkemizdeki akademisyenler, dünya genelindeki gelişmelere uyum sağlamak ve tarım sektörünü modernize etmek için yoğun çaba sarf ediyorlar.”
SERİ ÜRETİMİ YAPILACAK
Prof. Dr. Ahmet Çolak, katıldıkları 2022 TEKNOFEST etkinliğinin kendilerine önemli katkılar sağladığını belirtti. Bu etkinlik aracılığıyla birçok şey öğrendiklerini ifade eden Çolak, YASUN Takımı tarafından geliştirilen Bögü makinesinin etkinlikte tanıtıldığını ve bu teknolojinin tarımda önemli bir adım olduğunu açıkladı:
Bögü, tarlada bitkileri yabancı otlardan ayırarak sadece yabancı otlara ilaç püskürten bir sistemdir. Yarı otonom olarak geliştirilen bu makine, görüntü işleme teknolojisiyle tasarlanmıştır.
Çolak, bu proje kapsamında TürkTraktör firmasıyla işbirliği yaptıklarını ve 5 mezunu istihdam ederek kendilerine özel bir AR-GE birimi kurduklarını aktardı:
“Bögü ile başlatılan bu süreç, şimdi bir tarla robotuna evrildi. TürkTraktör, önümüzdeki iki yıl içinde kendi markası altında bu robotu seri üretime alacak ve Türkiye’nin tarım alanlarında bu robotlar aktif olarak kullanılmaya başlanacak.”
HAYVANCILIKTAN MEYVE AĞAÇLARINA DİJİTAL ÇÖZÜMLER
Çolak, tarımda dijitalleşmenin yalnızca tarla ile sınırlı olmadığını, aynı zamanda hayvancılık sektörüne de yayıldığını vurguladı. Yem, süt sağımı ve buzağı besleme gibi süreçler için çeşitli robotik cihazlar geliştirdiklerini dile getirdi. Ayrıca, meyve ağaçlarındaki tozlaşma sorununa yönelik dronlarla tozlama yapıldığını ve bu teknolojilerin dijitalleşmenin önemli bir bileşeni olduğunu ifade etti. Çolak, dronlarla toplanan verilerin son derece değerli olduğunu da belirtti.
Bu yılki TEKNOFEST’e katılacaklarını duyuran Çolak, “Öğrencilerimiz çevre kontrol ve veri toplama sistemleriyle bu etkinliğe katılacak. Biz de akıllı sulama sistemlerimizle orada olacağız” dedi.
YENİ PROJE: EKİNAZÖR
Çolak, öğrenci ekibinin yeni bir projeye başladığını ve bu projeye “Ekinazör” adının verildiğini açıkladı. Proje kapsamında, ilaç püskürtme yerine çapa kullanımı ön plana çıkıyor. Ekinazör, yabancı otları hızlı bir biçimde tanıyıp, çapa ile bitkilerin köklerini topraktan uzaklaştırma işlevini gerçekleştiriyor. Sistemde görüntü işleme ve makine öğrenmesi teknolojileri aktif bir şekilde kullanılıyor:
“Yabancı otları doğru bir şekilde tanıyabilmek için sistemin bu bitkileri hızlıca ayırt etmesi şart. Ayrıca bu projede su yönetiminin de büyük bir öneme sahip olduğunu belirtmek gerekmektedir.”
Çolak, bu tür projelerin geliştirilmesinde gençlere büyük bir güven duyulması gerektiğini ve onlara her türlü desteğin sağlanmasının önemini vurguladı:
“İnovasyon ve akran eğitimi birimi kurduk. Dekanlık ve rektörlük tarafından destek alıyor, ancak daha fazlasına ihtiyaç duyuyoruz. Öğrencilerimiz, bizler ve sponsorlarımızın desteğiyle projelerine devam ediyorlar. Firmalara sesleniyorum; üniversitelerde benzer çalışmalar gerçekleştiriliyor. Gençlere destek vermek, ülkemizin geleceği için kritik öneme sahiptir. Gençlerimizin yazılım alanında dünya ile rekabet edebilecek kadar yetenekli bir potansiyele sahip olduğunu biliyoruz.”
Çolak, devletin ve sektörün tarımda teknolojiye olan desteğini artırması gerektiğini kaydederek, “Tarıma teknoloji damgasını vurdu” şeklinde konuşarak sözlerini tamamladı.
