İran Atom Enerjisi Kurumu, 1974 yılında kurulduktan sonra nükleer enerji üretimi için çalışmalarına başladı. Bu bağlamda 1976 yılında Almanya ile Buşehr’de bir nükleer santral inşası konusunda anlaşma yapıldı. Ancak 1979’daki İran Devrimi nedeniyle, santral inşaatının yaklaşık yüzde 70’i tamamlandığında Alman firmalar projeden çekilmek zorunda kaldı.
Projenin devrim sonrası kısa bir süreyle yeniden canlandırılma çabaları, İran-Irak Savaşı sırasında Buşehr’in Irak tarafından bombalanması ile sekteye uğradı. Uzun bir duraklama döneminin ardından İran, 1995 yılında Rusya ile yeni bir anlaşma imzaladı. Moskova, santralin 2000 yılı sonuna kadar teslim edileceği sözünü vermesine rağmen, ABD ve Batılı müttefiklerinin baskıları nedeniyle bu süreç sürekli ertelendi.
Tüm bu aksamalara rağmen, Buşehr Nükleer Santrali 4 Eylül 2011 tarihinde 60 megavatlık bir üretimle faaliyete geçti. 2012 yılında tam kapasiteye ulaşarak 940 megavata çıkıldı ve santral Eylül 2013’te resmi olarak İran’a devredildi. Dönemin Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, 2015 yılında santralin 3 bin megavata kadar elektrik üretebileceğini açıkladı.
Günümüzde Basra Körfezi kıyısında bulunan Buşehr Nükleer Santrali’nde 200’den fazla Rus teknisyenin görev yaptığı bildirilmektedir. Santralin hala aktif olması ve Rus uzmanların varlığı, onu bölgedeki diğer nükleer tesislerden ayıran bir konuma taşımaktadır.
Son dönemde İsrail’in Natanz, Fordo ve Arak gibi İran nükleer tesislerine düzenlediği saldırılar ön plana çıkarken, Buşehr bu saldırılardan uzak kaldı. İran Atom Enerjisi Kurumu Sözcüsü Behruz Kemalvendi, İsrail’in saldırılarının ardından Fordo’da küçük çaplı, Natanz’da ise sınırlı nükleer kirliliğin yaşandığını; ancak dış çevreye sızıntı olmadığını duyurdu.
Diğer yandan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, St. Petersburg Uluslararası Ekonomik Forumu’nda yaptığı açıklamada, Rusya’nın Buşehr’den ayrılmayacağını vurguladı. Putin, Rus mühendislerin İranlı meslektaşlarıyla birlikte iki yeni reaktör üzerinde çalıştığını belirterek, “Oradayız, 250 uzmandan oluşan ekibimiz halen görev başında. Bu, İran’a verdiğimiz destek demektir” şeklinde konuştu. Ayrıca, İran’daki Rus personelin güvenliği konusunda İsrail yönetimiyle karşılıklı anlayış içinde olduklarını da sözlerine ekledi.
