Adana’da doğan bir bebeğin topuk kanı aldırmaması nedeniyle ailesine açılan dava sonucu, 2.5 aylık bebek için kayyum atandı.
Baba, evladına kayyum atanmasına tepki göstererek, “Benim evladım belediye mi ki kayyum atandı?” şeklinde bir itirazda bulundu.
Bu durum, “topuk kanı aldırmak zorunlu mu?”, “alınmazsa ne olur?”, “topuk kanıyla neye bakılır?” sorularını gündeme taşıdı.
Türkiye’deki tarama programları, topuk kanı aracılığıyla bebeklerde genetik ve metabolik hastalıkların araştırılmasına yönelik yürütülmektedir.
Topuk kanı nedir ve neden alınır? Bu işlemle ne gibi testler yapılır? Türkiye’de topuk kanı aldırmak zorunlu mu? İşte detaylar…
TOPUK KANI NEDİR
Topuk kanı, yenidoğan bebeklerden alınan küçük bir kan örneğidir ve genellikle bebeğin topuk kısmından alınmaktadır.
NEDEN ALINIR
Topuk kanı almanın temel amacı, bebeklerde bazı ciddi hastalıkları erken tespit etmek ve belirtiler ortaya çıkmadan müdahale etmektir. Erken teşhis, hastalıkların etkilerini azaltabilir veya tedavi sürecini olumlu yönde etkileyebilir.
ZORUNLU MU
Türkiye’de 1987 yılında başlayan topuk kanı tarama çalışmaları, 2006 yılında ‘Ulusal Yenidoğan Tarama Programı’na dönüştürülmüştür.
Bu sağlık programı kapsamında, yenidoğan bebeklere topuk kanı aldırmak zorunlu hale gelmiştir.
TOPUK KANI ALINMAZSA NE OLUR
Topuk kanı alınmadığında, bazı hastalıkların erken dönemde tespit edilmesi mümkün olmayabilir. Bu durum, tedavi sürecinin gecikmesine ve bazı hastalıkların ilerlemesine yol açabilir.
Örneğin, eğer fenilketonüri gibi hastalıklar tedavi edilmezse, bu durum ilerleyen dönemde zihinsel gelişim geriliği gibi kalıcı hasarlara sebep olabilir.