Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından yayımlanan 2024 yılına ait faaliyet raporu, yurtdışından getirilen telefonlar için uygulanan yüksek IMEI kayıt harcı politikasının, hem vatandaşlar hem de devlet açısından beklenenden olumsuz etkiler yarattığını ortaya koydu.
Yüksek harç bedeli, yurtdışından telefon getirme alışkanlıklarını büyük ölçüde azaltma noktasına getirdi. Bu durum, daha uygun fiyata kaliteli bir telefona sahip olmayı hedefleyen vatandaşlar için önemli bir engel teşkil ederken, devletin bu kalemden elde ettiği gelirin de gerilemesine neden oldu.
KAYITLI CİHAZ SAYISI YÜZDE 82 AZALDI
BTK raporunda dikkat çeken bir diğer veri, yolcu beraberinde telefono getirilerek kayıt altına alınan cihaz sayısındaki belirgin düşüştü. Rapor, bu yolla kaydedilen cihaz sayısının bir önceki yıla nazaran yüzde 81,95 oranında azaldığını ve 161 bin 136 adede düştüğünü bildirdi. 2023 yılında kaydedilen bu rakam 892 bin 501 aşmıştı. Bu veriler, yüksek harçların, vatandaşları yurtdışından telefon getirme konusunda vazgeçirdiğini açıkça göstermektedir.
HARÇ ARTTI, GELİR DÜŞTÜ
Politikanın en ilginç sonuçlarından biri, devletin gelirlerinde yaşanan azalmadır. IMEI kayıt harcı, beş katından fazla artınca, bu kalemden elde edilen gelir de düşüş gösterdi. 2023 yılında 892 bin 501 cihaz kaydıyla 5.5 milyar lira gelir elde edilirken, 2024 yılında artan harç miktarına rağmen bu gelir 5.1 milyar lira seviyelerinde kalmıştır.
IMEI KAYIT HARCI YILLARA GÖRE NASIL DEĞİŞTİ
Uygulama, 2012 yılında yalnızca 100 TL gibi sembolik bir bedelle başlamıştı. Ancak zaman içerisinde yapılan artışlarla, özellikle 2018, 2020 ve 2023 yıllarındaki aşırı zamlarla harç bedeli giderek yükseldi. 2025 yılı itibarıyla, yurtdışından getirilen bir telefonu Türkiye’de kaydettirmenin maliyeti 45 bin 614 liraya ulaşmış durumda. Bu rakam, yurtdışında vergi iadeleriyle ortalama 1.000 dolara temin edilebilen bir cep telefonunun maliyetini bile aşabilmektedir.
BTK verileri, pazardaki en büyük markalardan Apple, Samsung ve Redmi’nin 2024 yılındaki cihaz kayıtlarında genel bir azalma yaşandığını da göstermektedir. Bu durum, yüksek harç politikasının yalnızca yolcu beraberinde yapılan kayıtlarla sınırlı kalmayıp, genel telefon pazarında da daralmaya yol açtığını ortaya koyuyor.
