Bilim insanları, Umman’ın altında, Dünya’nın çekirdeğinden kaynaklanan ve çok nadir bulunan bir sıcak kaya sütunu olarak adlandırılan “hayalet duman” ya da manto püskülünün ilk belirtilerini tespit etti.
Bu sıradışı yapı, normal manto püsküllerinin aksine yüzeyde herhangi bir volkanik aktiviteye neden olmuyor. Bununla birlikte, gezegenimizin jeolojik evrimi hakkında yeni ipuçları sağlıyor.
SICAK KAYA SÜTUNU SİSMİK VERİLERLE TESPİT EDİLDİ
Keşfin ilk ipucu, bölgeden geçen sismik dalgaların hızında meydana gelen yavaşlama ile belirlendi. Bu durum, yeraltında daha sıcak ve yumuşak bir kaya kütlesinin varlığını ortaya koyuyordu.
Bilgisayar modellemeleri ve diğer ölçümler ise, bu hayalet dumanın varlığını destekleyen “Dani bulutu” olarak adlandırılan yapının ortaya çıkmasını sağladı.
Toplanan verilere göre, bu püskülün çapının yaklaşık 200-300 kilometre olduğu ve çevresindeki mantodan 100-300 °C daha sıcak olduğu tahmin ediliyor. Bu, odaklanmış ve nispeten küçük bir kaya parçası olarak dikkat çekiyor.
Hayalet dumanların anlaşılması, bilim insanlarının levha tektoniği, yaşamın evrimi ve Dünya’nın manyetik alanı gibi konularda daha derinlemesine bilgi edinmesine katkı sağlayabilir.
Modeller, bu özel püskülün yaklaşık 40 milyon yıl önce Hindistan tektonik plakasının hareketini etkilemiş olabileceği fikrini öne sürüyor.
Elde edilen bulgular, çekirdekten daha fazla ısı sızmasının önceden tahmin edilenden mümkün olabileceğini gösteriyor.
Bu durum, gezegenimizin termal evrim modellerinin yeniden değerlendirilmesi gerektiğine işaret ediyor.