Türkiye, aktif fay hatları üzerinde yer alan bir ülke olup, sık sık deprem riskiyle karşı karşıyadır. Bu nedenle depremlere karşı hazırlıklı olmak, hayati bir öneme sahiptir.
Gerçekleşen depremler arasında hissedilmeyecek kadar küçük olanlar bulunsa da, büyük sarsıntılara dair anında bilgi almak kritik bir gereklilik taşır.
AFAD ve Kandilli Rasathanesi gibi kurumlar, depremlere dair anlık tespitler yaparak verileri paylaşmaktadır. Bunun yanı sıra, mobil uygulamalar da bu bilgilere hızlı bir şekilde erişim sağlar.
App Store ve Google Play Store üzerinden temin edilebilen ve hem iOS hem de Android cihazlarla uyumlu bu uygulamalar, genellikle resmi verileri kullanarak kullanıcılarına ani bildirimler iletmektedir.
Amaç, kullanıcıların panik yapmadan doğru ve zamanında bilgiye ulaşmasını sağlamak. İşte bu anlamda her cihazda bulunması önerilen bazı uygulamalar:
1. GOOGLE ANDROID DEPREM UYARI SİSTEMİ
Bu özellik, aslında bir uygulama değildir; Android telefonlarda varsayılan olarak yer alır. Ancak, kullanabilmek için manuel olarak aktifleştirilmesi gerekmektedir.
Google’ın Android Deprem Uyarı Sistemi, telefonlardaki ivmeölçerleri kullanarak çalışır. Milyonlarca Android cihazdan gelen sarsıntı sinyalleri anında Google’a gönderilir ve bu veriler saniyeler içinde analiz edilir.
Eğer birçok cihaz aynı anda sarsıntı bildirimi gönderirse, sistem bunun bir deprem olduğu bilgisini alır ve risk altındaki bölgedeki kullanıcılara bildirim gönderir. Bu sistem Türkiye’de 2023 yılından itibaren faaliyette olup, Android 5.0 ya da daha üstü bir telefon, açık GPS ve internet bağlantısı gerektirir.
2- AKUT GÜVENDEYİM
AKUT tarafından desteklenen Güvendeyim uygulaması, doğrudan deprem tespiti yapmaktan ziyade afet anlarında tek tuşla önceden belirlediğiniz kişilere güvende olduğunuza dair mesaj göndermeye olanak tanır.
SMS göndermek için tek yapmanız gereken, belirlediğiniz numarayı kaydetmek ve uygulamadaki butona basmaktır.
3. eAFAD
eAFAD, afet yönetiminde en yetkili kurum olan AFAD tarafından geliştirilen bir mobil uygulamadır. Bu uygulama, afet risk planlaması, hazırlık, müdahale ve iyileştirme süreçlerinde tüm aşamalara çözüm sunmaktadır.
Mobil uygulama; barınma alanlarının gösteriminden deprem sonrası hasar tespit işlemlerine kadar birçok senaryo için çeşitli çözümler içermektedir. Ayrıca çadır alanlarının kurulumu ve afet mağdurlarıyla eşleştirilmesi gibi acil durumlar için modüller de eAFAD içerisinde yer alır.
4. TİTREŞİM ÖLÇER
Anlık deprem tespiti gerçekleştiren mobil uygulamalar arasında dikkat çeken Titreşim Ölçer, sismik hareketleri kendisi ölçme kapasitesine sahiptir.
Yalnızca kullanıcıların verdiği verileri bir araya getirip raporlayan özel bir sistemle çalışan bu uygulama, merkezi bir kaynaktan sismik veri almaz.
5. DEPREM BİLGİ SİSTEMİ 3.0
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü tarafından geliştirilen Deprem Bilgi Sistemi 3.0, kullanıcılara meydana gelen depremler hakkında kapsamlı bilgiler sunmaktadır.
Ayrıca, deprem anında hissedilen şiddeti paylaşmak isteyen kullanıcılara da olanak tanıyerek bilimsel araştırmalara katkıda bulunmalarını sağlar. Ancak, uygulamanın mevcut sürümünde belirli eksiklikler ve kullanıcı deneyimini olumsuz etkileyen problemler bulunmaktadır. Bu nedenle, uygulamanın geliştirilmesi büyük önem taşımaktadır.
