Çankırı Karatekin Üniversitesi’nde Prof. Dr. Barış Şimşek liderliğinde, Afyon Kocatepe ve Yalova üniversitelerinden akademisyenlerin katılımıyla yapı güvenliğini artırmayı hedefleyen yenilikçi bir proje hayata geçirildi. Bilim insanları, binalardaki en küçük deformasyonları anında tespit edebilen çimento bazlı, nano malzeme destekli sensörler geliştirdi.
ÇAKÜ Rektörü Prof. Dr. Harun Çiftçi, üniversitenin Merkezi Araştırma Laboratuvarı’nda yapılan basın toplantısında Türkiye’nin deprem kuşağında bulunduğuna işaret ederek, afetlere karşı dayanıklı ve “akıllı şehirler” hedefine ulaşmanın önemini vurguladı. Çiftçi, şehirlerin güvenliğini sağlamada yapı malzemelerinin kalitesinin hayati bir öneme sahip olduğunu belirtti.
Araştırma ekibimizin çevre dostu ve toksik olmayan nano elyaflarla modifiye edilmiş çimento bazlı sensörler geliştirdiğini ifade eden Çiftçi, bu yenilikçi malzemenin yapıların uzun ömürlü ve depreme dayanıklı olmasına katkıda bulunacağını söyledi.
Projede yer alan Kimya Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Barış Şimşek, ürettikleri sensörlerin yalnızca yeni binalarda değil, mevcut yapılarda da etkili bir biçimde kullanılabileceğini belirtti:
Nano malzemeler sayesinde çimentoya iletkenlik kazandırarak onu adeta bir sensöre dönüştürüyoruz. Bu sensörler, kolonlara takılıp çıkarılabilen yapısıyla mevcut binalara entegre edilebiliyor ve yapıda oluşan mikroskobik çatlakları, deformasyonları ya da depreme bağlı olmayan aşınmaları erkenden tespit edebiliyor.
Yeni sensörlerin sadece depremleri değil, yapı içerisindeki korozyon süreçlerini de takip edebildiğini aktaran Şimşek, bu alanda TÜBİTAK destekli iki patent başvurularının bulunduğunu duyurdu.
Donatıların zamanla maruz kaldığı aşınmaları gözlemlemenin neredeyse imkânsız olduğunu belirten Şimşek, bu sensörlerin içten gelen yapısal yıpranmaları tespit etme yeteneğine sahip olduğunu ve bu verilerin internet üzerinden yapay zekâ ile desteklenen mobil sistemler aracılığıyla anlık olarak takip edilebileceğini ifade etti.
Şimşek ayrıca, zehirli gazların tespiti için geliştirilen çimento tabanlı sensörler üzerinde de çalışmalar yürüttüklerini, bu teknolojilerin akıllı şehirlerin temel yapı taşlarından biri haline geleceğine inandıklarını belirtti.
