Bayram tatili öncesinde ulaşım sektöründe bilet fiyatları önemli ölçüde arttı. Bayramdan bir hafta önce 1.150 TL olan otobüs bileti fiyatları, bayram arifesinde 1.800 TL’ye yükseldi. Uçak biletleri de benzer bir artışla 1.300 TL’den 4.800 TL’ye kadar çıktı. Bu duruma yurttaşlar tepki gösterirken, şirket yetkilileri talep yoğunluğunu gerekçe göstererek fiyat artışlarını meşru bulduklarını ifade etti.
Son yıllarda birçok sektörde gözlemlenen fırsatçılık, bayram dönemlerinde ulaşım alanında da kendini gösteriyor. Otobüs ve uçak firmaları, tam kapasite çalışıp ek seferler düzenlemelerine rağmen fiyatlarını artırmayı sürdürüyor. Ramazan bayramı öncesi ile bayram arifesindeki bilet fiyatları arasında ciddi farklar bulunuyor. Örneğin, 17 Mart’ta İstanbul’dan Trabzon’a bir otobüs bileti fiyatı 1.100 TL iken, 29 Mart’tan itibaren bu rakam 1.800 TL’ye çıkarak yaklaşık yüzde 70’lik bir artışa işaret ediyor.
Uçak biletlerindeki fiyat artışları daha da çarpıcı bir tablo sergiliyor. 17 Mart’ta İstanbul’dan Adana’ya 1.300 TL’ye satılan biletler, bir hafta içerisinde 4.869 TL’ye ulaşıyor. Bu durumda zam oranı yüzde 350’ye kadar çıkıyor.
Yurttaşlar, fiyat artışlarına karşı çıkarken, firmaları fırsatçılıkla suçlamakta. İstanbul Esenler Otogarı’nda faaliyet gösteren büyük bir otobüs firmasının bölge müdürü, fiyat artışlarının fırsatçılık olarak nitelendirilemeyeceğini belirtti. Müdür, “Bayram dönemlerinde talebin olağanüstü artması nedeniyle fiyatlarda değişiklik yapmak zorunda kalıyoruz. Sefer sayımızı artırmamıza rağmen, yüksek talep fiyatları yukarı itiyor. Otobüs firmaları olarak, sadece bu dönemlerde kazanç sağlayabiliyoruz. Normal dönemlerdeki zararımızı bayramlarda telafi ediyoruz” dedi.
Bir hava yolu şirketi temsilcisi de bilet fiyatlarının arz-talep dengesine göre dinamik olarak belirlendiğini ifade etti. “Yoğunluk nedeniyle fiyatların artması kaçınılmaz. Ancak müşterilerimizin mağdur olmaması adına erken rezervasyon yapmalarını öneriyoruz. Bazı seferler şimdiden dolmuş durumda” şeklinde açıklama yaptı.
Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu, her yıl benzer fiyat artışları yaşandığını belirterek, “Otobüs ve hava yolu şirketleri bu zamları nasıl gerekçelendiriyor? Normal şartlarda Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, uçak biletleri için belirli bir tavan fiyat uyguluyor. Ancak bayram dönemlerinde bu sınır aşılıyor. Karayolu Taşımacılığı Yönetmeliği’nde otobüs biletleri için düzenlemeler var, fakat firmalar bunlara uymuyor. Aslında fiyat değişiklikleri bir ay öncesinden ilgili bakanlığa bildirilmek zorunda, ancak bayramdan birkaç gün önce fiyatlar fahiş bir şekilde artmakta. Tüketiciler, aşırı zam yapan firmaları Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu’na veya Ulaştırma Bakanlığı’na CİMER üzerinden şikâyet edebilir” değerlendirmesinde bulundu.
Tüketici Birliği Federasyonu Genel Başkanı Mehmet Bülent Deniz de, durumu sadece Türkiye değil, dünya genelinde de görülen bir fenomen olarak değerlendirdi. “Şirketlere neden zam yaptıklarını sormak bizim görevimiz değil. Tüketicilerin, biletlerini önceden alması gerekiyor. Ulaşımda fiyatlar tamamen arz-talep dengesine bağlı olarak belirleniyor. Talebin arttığı dönemlerde bilet almak isteyenlerin önceden rezervasyon yapması yararlı olacaktır” ifadelerini kullandı.
