İklim değişikliği, dünya üzerinde yaşam koşullarını zorlaştırmaya devam ediyor.
Küresel iklim değişikliği sebebiyle, ölümcül sıcak hava dalgalarının sayısı dünya genelinde artış göstermektedir.
Bu bağlamda gerçekleştirilen yeni bir araştırma, kritik bilgiler sunmaktadır.
Araştırmanın bulgularına göre, eğer küresel sıcaklık sanayi öncesi seviyelere göre 2°C artarsa, ABD büyüklüğündeki kara parçaları dahi genç bireyler için tehlikeli hale gelecek.
HANGİ BÖLGEDE YAŞAYANLAR RİSK ALTINDA
Bilim insanları, Nature Reviews Earth and Environment dergisinde yayımlanan çalışmada, aşırı sıcakların insan sağlığı üzerindeki etkilerini ele aldı. Çalışma, özellikle Kuzey Afrika ve Güney Asya’da yaşayan bireylerin en yüksek risk altında olduğunu ortaya koydu.
2023 yılında Suudi Arabistan’daki hac ibadetinde sıcaklıkların 51,8°C’ye ulaşması sebebiyle 1.300’den fazla kişinin yaşamını yitirdiği bildirilmektedir. Böyle ölümcül sıcak hava olaylarının gelecekte daha da yaygın hale geleceği vurgulanıyor.
TEHLİKELİ ALANLAR ARTIYOR
Araştırmada, 1994-2023 yılları arasında küresel toprakların yaklaşık %2’sinde sıcaklık ve nem seviyelerinin 60 yaş altındaki bireyler için tehlikeli seviyelere ulaştığı belirlenmiştir.
Ancak daha yaşlı, savunmasız bireyler için bu oran %20’ye kadar çıkabilmektedir.
King’s College London’dan Tom Matthews, küresel sıcaklıkların 2°C artması durumunda aşırı sıcaklardan etkilenecek kara yüzeyinin üç katına çıkacağını ifade etti.
60 yaş altındaki bireyler için tehlikeli alan dünya yüzeyinin %6’sını kapsarken, 60 yaş üstü bireyler için bu oran gezegenin üçte birine yayılacak.
Paris İklim Anlaşması’nın amacı, küresel sıcaklık artışını 1,5°C ile sınırlamak. Ancak 2023 itibarıyla ortalama sıcaklık artışının ilk kez 1,5°C’yi aştığı kaydedilmiştir.
ÖLÜMCÜL SICAKLIK EŞİĞİ
Araştırmalar, aşırı sıcaklıkların bugüne kadar yalnızca dünyanın en sıcak bölgelerinde kısa süreli olarak aşılmış olan tehlikeli eşikleri gelecekte genç bireyleri de tehdit edebileceğini göstermektedir.
Böylesi sıcaklıklarda, gölge, rüzgar ve yeterli su alımı bile sıcak çarpmasını engelleyemeyebilir. Uzun süre dışarıda kalmanın hayati riskler taşıdığı belirtiliyor.
Sıcaklık stresi, vücudun doğal soğutma mekanizmalarını devre dışı bırakmakta ve baş dönmesi, baş ağrısı, organ yetmezliği gibi ciddi sorunlara yol açabilmektedir. Özellikle yüksek nem oranı, vücudun terlemesi konusunda zorluk çıkararak tehlikeyi arttırmaktadır.
SICAK HAVA DALGALARINDA CAN KAYBI ARTIYOR
Tarihsel verilere göre, sıcak hava dalgaları nedeniyle en fazla can kaybı Avrupa’da yaşanmıştır:
2003 yılında 70 binden fazla kişinin yaşamını yitirdiği kaydedilmiştir. 2022’de 60 bin, 2023’te ise 47 binden fazla ölüm meydana gelmiştir.
Asya kıtasında da aşırı sıcakların ciddi can kayıplarına neden olduğu biliniyor. 2015 yılında Hindistan ve Pakistan’daki aşırı sıcaklıklar binlerce can aldı.
Araştırmacılar, Afrika’daki sıcaklığa bağlı ölümlerin yeterince raporlanmadığını, ancak 2024 yılında Nijerya’da aşırı sıcak nedeniyle ölümlerin yaşandığını belirtti.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), aşırı sıcakların her yıl en az 500 bin kişinin ölümüne yol açtığını ifade ediyor. Ancak uzmanlar, gerçek sayının bunun 30 katı kadar yüksek olabileceğini tahmin ediyor.
İklim değişikliğine bağlı olarak sıcak hava dalgalarının daha sık ve etkili hale gelmesi bekleniyor. Uzmanlar, küresel sıcaklık artışını kontrol altına almak için acil tedbirlerin alınması gerektiğini vurgulamaktadır.
