Bursa’nın Karacabey ilçesinde bulunan 730 hektarlık Karacabey Longoz Ormanı, Türkiye’nin en büyük subasar ormanlarından biridir. Bu orman, yaklaşık 300 farklı kuş türüne, endemik bitkilere ve nadir görülen canlılara ev sahipliği yapmaktadır. Longozun residentlerinden biri, Antik Mısır döneminde kutsal olarak kabul edilen Scarabeus sacer, yani halk arasında ‘tezek’, ‘gübre’ veya ‘bok’ böcekleri olarak bilinen hayvanlardır. Ormanın çeşitli noktalarına yerleştirilen uyarı levhaları, bu böceklerin ezilmemesi ve korunması gerektiği konusunda uyarılarda bulunmaktadır. Bu böcekler, ekosisteme önemli katkılar sağlamaktadır. Hatta bu böcekler hakkında Mısır’da tasvir edilen freskler ve yapılan araştırmalar bulunmaktadır.
Boyu 5 santimetreye kadar ulaşabilen ve ağırlığının en az 10 katını taşıyabilen bu böcekler, genellikle yumuşak topraklar ve kumsal alanlarda yaşarlar. Bu böceklerin yaşam döngüsü hakkında bilgi veren Bursa Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Zooloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Hikmet Sami Yıldırımhan, bu böceklerin faydalı özelliklerini anlattı. Bu hayvanlar genellikle gübreleri küre şeklinde yaparlar ve yuvalarına taşırlar. Ağırlıklarının 10 katı kadar yükü taşıyabilme yetenekleri, onları oldukça güçlü hayvanlar haline getirir.
Bu böcekler, düzenli olarak yaptıkları gübre taşıma işlemi ile ekosisteme önemli katkılar sağlarlar. Bu hayvanlar sayesinde toprak altına taşınan gübreler, toprağın azotlanmasına ve gübrelenmesine yardımcı olur. Ayrıca, bu böceklerin tüneller açması sayesinde toprak havalandırılır ve verimliliği artar. Aynı zamanda, gübrelerin toprağın altına gömülmesiyle dışkılar içindeki zararlı parazit yumurtalarının ve helmint yumurtalarının gelişmesi engellenir.
Karacabey Longoz Ormanları’nda koruma altına alınan bu böcekler, ziyaretçilere herhangi bir zararlı etkileri olmadığını belirtmektedir. Bu böceklerin ısırma özellikleri yoktur ve zehirli değildirler. Dolayısıyla, insanlara ya da etraflarındaki diğer canlılara zarar vermezler. Bu böcekler, bulundukları bölgedeki biyoçeşitliliği artırarak ekosisteme önemli katkılar sağlarlar.
