Dünya Sağlık Örgütü tarafından her yıl 9 Şubat, “Dünya Sigarayı Bırakma Günü” olarak kutlanıyor. Bu özel gün, sigaranın insan sağlığı üzerindeki zararlarına dikkat çekmek, kullanımını azaltmak ve toplumsal bilinç oluşturmak amacı taşımaktadır.
Sigarayı bırakmak, aslında yeni bir hayata adım atmak için bir fırsattır.
Dünyada her gün ortalama 22 bin kişi, yılda ise 8 milyondan fazla insan tütün ürünlerinin yol açtığı hastalıklar nedeniyle hayatını kaybediyor.
Bu ölümlerden etkilenmemek tamamen bizim seçimlerimize bağlıdır.
AKCİĞER KANSERİ RİSKİ YÜKSEK
Söz konusu ölümlerin 7 milyondan fazlası doğrudan tütün tüketimi ile ilgilidir. Ayrıca, 1,2 milyondan fazla insan tütün dumanına maruz kalma sonucunda yaşamını yitirmektedir.
Tütün kullanan bireylerin akciğer kanserine yakalanma ya da bu hastalıktan ölüm riski, kullanmayanlara göre %15 – %30 oranında daha yüksektir.
Peki, sigarayı bırakmanın yolları nelerdir?
SİGARAYI BIRAKMAK İÇİN NELER YAPILMALI?
Sigaranın kökünden kurtulmak isteyenler için bazı öneriler şunlardır:
Karar Verin
Kesinlikle sigarayı bırakmaya karar vermelisiniz. Bu, motivasyonunuzun temeli olacaktır.
Destek Grubu veya Profesyonel Yardım
Sigara bırakma sürecinde destek gruplarına katılabilir veya doktorunuzdan profesyonel destek talep edebilirsiniz.
Nikotin Değiştirme Tedavisi (NDT)
Bu süreçte nikotin sakızı, bant veya sprey gibi ürünler kullanarak nikotin alımını azaltabilirsiniz.
İlaçlar
Doktor tarafından reçete edilen bazı ilaçlar, sigarayı bırakma sürecini daha kolay hale getirebilir.
Motivasyon ve Hedefler
Neden sigarayı bırakmak istediğinizi açık bir şekilde belirlemeli ve bu hedefe ulaşmak için bir tarih belirlemelisiniz.
Tetikleyicileri Tanımlama
Sigara içme alışkanlığınızı tetikleyen durumları belirleyin ve bunları önlemek ya da başka şeylerle değiştirmek için stratejiler geliştirin.
Destek Sistemi
Aile üyeleriniz, arkadaşlarınız veya sevdiklerinizden destek isteyin ve onların sizi bu süreçte desteklemesini sağlayın.
Stres Yönetimi
Yoga, meditasyon ve derin nefes alma gibi alternatif stres yönetimi yöntemlerini deneyin.
Egzersiz
Rutin egzersiz yapmak, hem fiziksel hem de psikolojik açıdan fayda sağlayabilir.
Sağlıklı Beslenme
Beslenme düzeninize dikkat etmek, sigarayı bırakma sürecinize destek olacaktır.
Sigara İçilmeyen Ortamları Seçin
Sigaraya maruz kalmamak için sigara içilmeyen alanlarda vakit geçirmeyi tercih edin.
Geri Dönüşlere Hazır Olun
İlk denemeniz başarısız olursa üzülmeyin, birçok insan bırakma sürecinde birden fazla deneme yapmak zorunda kalabilir.
Kendinizi Ödüllendirin
Bırakma hedeflerinize ulaştığınızda kendinize ödüller verin.
Gelecekteki Faydaları Göz Önünde Bulundurun:
Sigarayı bıraktıktan sonra elde edeceğiniz sağlık faydalarını düşünün.
İyimser Olun
Olumsuz düşüncelerden uzak durarak pozitif bir yaklaşım benimseyin.
UZMAN GÖRÜŞLERİ
Medipol Mega Üniversite Hastanesi’nden Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Bayram, sigaranın akciğerlere zarar verdiğini ve solunum yoluyla vücuda yayıldığını belirtti. “Sigara, birçok hastalığa neden olmaktadır; başta akciğer kanseri, KOAH ve kronik bronşit gibi.” şeklinde açıklamada bulundu.
Bayram, sigaranın sadece akciğerlerle sınırlı kalmayıp diğer organlara da zarar verdiğini, mesane, böbrek, bağırsak kanserleri ve kalp damar hastalıklarının en büyük nedenleri arasında yer aldığını ifade etti. Türkiye’nin, dünya genelinde en çok sigara tüketen ilk 10 ülke arasında bulunduğuna dikkat çekti.
Bayram, ülkemizde son yıllarda yapılan sigara ile mücadele çalışmalarıyla birlikte toplumsal bilinçlenmenin önemine vurgu yaptı. “Sigaraya başlama yaşı 12-13’e kadar düştü ve bu durum ileride ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor.” diye ekledi.
İngiltere’de yeni doğan çocukların hayatları boyunca sigara satışına yasak getirilmesi planlandığını belirten Bayram, bu tür çalışmalara Türkiye’nin de adapte olabileceğini ifade etti.
“SİGARAYA HİÇ BAŞLANMAMALI”
Bayram, sigaraya hiç başlamamanın önemini vurgulayarak, “Sigaraya başladıktan sonra bırakmak zor bir süreçtir; bu yüzden hiç başlamamak en iyi stratejidir.” dedi.
Nargile konusuna da değinen Bayram, nargilenin de sigara kadar zararlı olduğunu belirterek, bu algının değiştirilmesi gerektiğini ifade etti.
“ELEKTRONİK SİGARALAR DA ZARARLI”
Bayram, elektronik sigaraların da en az sigara kadar zararlı olduğunu ve Türkiye’deki yasaklara rağmen bu ürünlere erişimin mümkün olduğunu belirtti.
“HERKES SİGARAYI BIRAKABİLİR”
Sigara bağımlılığının fizyolojik ve psikolojik olarak iki şekilde değerlendirildiğini ifade eden Bayram, nikotin bağımlılığının kısa sürede aşılabileceğini, ancak psikolojik bağımlılığın daha uzun sürebileceğini söyledi. “Herkes sigarayı bırakabilir; yeter ki ister.” diyerek sözü tamamladı.
