Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye’nin nüfusu bir önceki yıla oranla 292 bin 567 kişi artarak toplamda 85 milyon 664 bin 944 kişiye ulaştı.
Erkek nüfusu 42 milyon 853 bin 110 olurken, kadın nüfusu 42 milyon 811 bin 834 kişi olarak belirlendi. Bu veriler doğrultusunda, toplam nüfusun %50,02’sini erkekler, %49,98’ini ise kadınlar oluşturdu.
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre, Türkiye’de ikamet eden yabancı nüfus, bir önceki yıla göre 89 bin 996 kişi azalarak 1 milyon 480 bin 547 kişiye geriledi. Bu rakamın %48,3’ünü erkekler, %51,7’sini kadınlar oluşturdu. Yıllık nüfus artış hızı ise 2023 yılında binde 1,1, 2024 yılında ise binde 3,4 olarak kaydedildi.
2023 yılında %93 olan il ve ilçe merkezlerinde yaşayanların oranı, 2024 yılında %93,4’e yükseldi. Buna karşın belde ve köylerde yaşayanların oranı %7’den %6,6’ya düştü.
Türkiye’nin nüfus yapısında yapılan yeni bir sınıflamaya göre, nüfusun %67,2’si yoğun kentlerde, %15,5’i orta yoğun kentlerde ve %17,2’si ise kırsal alanlarda yaşamaktadır.
2023 yılında 10 ilin nüfusunda bir azalma gözlemlenirken, 2024 yılında ise 40 ilin nüfusunun azaldığı tespit edilmiştir.
İstanbul’un nüfusu, bir önceki yıla göre 45 bin 678 kişi artarak 15 milyon 701 bin 602 kişiye ulaştı. Türkiye nüfusunun %18,3’ünü barındıran İstanbul’u, 5 milyon 864 bin 49 kişiyle Ankara, 4 milyon 493 bin 242 kişiyle İzmir, 3 milyon 238 bin 618 kişiyle Bursa ve 2 milyon 722 bin 103 kişiyle Antalya takip etti.
En az nüfusa sahip il Bayburt, 83 bin 676 kişilik nüfusuyla ilk sırada yer aldı. Bunu 86 bin 612 kişiyle Tunceli, 91 bin 354 kişiyle Ardahan, 142 bin 617 kişiyle Gümüşhane ve 156 bin 739 kişiyle Kilis izledi.
Nüfus piramitleri, nüfusun yaş ve cinsiyet yapısındaki değişimleri gösteren önemli grafiklerdir. 2007 ve 2024 yıllarındaki Türkiye nüfus piramitleri karşılaştırıldığında, doğurganlık ve ölümlülük oranlarındaki azalmaya bağlı olarak yaşlı nüfusun arttığı ve ortanca yaşın yükseldiği gözlemlenmiştir.
Ortanca yaş, toplumun yaş yapısını yansıtan önemli bir göstergedir. Türkiye’de 2023 yılında 34 olan ortanca yaş, 2024 yılında 34,4’e çıktı. Cinsiyetler bazında bakıldığında, ortanca yaş erkeklerde 33,2’den 33,7’ye, kadınlarda ise 34,7’den 35,2’ye yükseldi.
İllere göre ortanca yaş dağılımında, en yüksek değer 43,4 ile Sinop’a aittir. Sinop’u, 42,9 ile Giresun ve Kastamonu izlemektedir. Diğer taraftan, 21,4 ile Şanlıurfa en düşük ortanca yaşa sahip il olarak kaydedilmiştir. Şanlıurfa’yı, 23 ile Şırnak ve 24,5 ile Ağrı ve Siirt takip etmiştir.
Erkeklerde ortanca yaş 42,5 ile Sinop, 21 ile Şanlıurfa en düşük değer olarak kaydedilmiştir. Kadınlarda ise yine Sinop 44,3 ile en yüksek ortanca yaş değerine ulaşırken, Şanlıurfa 21,9 ile en düşük değeri elde etmiştir.
2009 ve 2024 yılları arasında cinsiyete göre medeni durum dağılımında erkeklerde hiç evlenmeyenlerin oranının kadınlara göre daha fazla olduğu, kadınlarda ise eşi ölenler ve boşananların oranının erkeklerden yüksek olduğu görülmektedir. Evlilik oranları ise iki cinsiyette de benzer seviyelerde devam etmektedir.
Çalışma çağı olarak tanımlanan 15-64 yaş grubundaki nüfus oranı, 2007 yılında %66,5 iken, 2024 yılında %68,4’e yükselmiştir. Buna karşın 0-14 yaş grubundaki nüfus oranı %26,4’ten %20,9’a gerilerken, 65 yaş ve üzerindeki nüfus oranı %7,1’den %10,6’ya yükselmiştir.
Toplam yaş bağımlılık oranı, 2023 yılında %46,3 iken 2024 yılında %46,1’e düşmüştür. Çocuk bağımlılık oranı %31,4’ten %30,6’ya gerilerken, yaşlı bağımlılık oranı ise %15’ten %15,5’e yükselmiştir. Bu durumda, 2024 yılında çalışma çağındaki her 100 kişi, 30,6 çocuğa ve 15,5 yaşlıya bakmakla yükümlüdür.
Nüfus yoğunluğu, Türkiye genelinde kilometrekareye düşen kişi sayısı olarak 111 kişi olarak belirlenmiştir. Bu bağlamda, İstanbul, kilometrekareye 2 bin 934 kişi ile en yüksek nüfus yoğunluğuna sahip il olurken, Kocaeli 623 kişi ve Yalova 390 kişi ile onu takip etmektedir.
Nüfus yoğunluğu en düşük il ise yine bir önceki yılda olduğu gibi kilometrekareye 11 kişi ile Tunceli’dir. Tunceli’yi Ardahan 19 kişi ve Erzincan ile Gümüşhane 21 kişi ile izlemektedir. Yüz ölçüm olarak Türkiye’nin en büyük ili olan Konya ise nüfus yoğunluğu bakımından 59 kişi yoğunluğa sahiptir.
