İsrail’in 7 Ekim 2023 tarihinde başlattığı Gazze saldırılarına ilişkin bir belgesel hazırlandı. “İsrail ve Filistinliler: 7 Ekim’e Giden Yol” adlı belgesel, BBC tarafından üretildi ve önemli bilgiler gün yüzüne çıkarıldı.
Belgeselin içeriğinde, Eski İsrail Başbakanı Ehud Olmert’in Filistinlilere sunduğu iki devletli çözüm için önerdiği harita ilk kez sergilendi.
İsrail’in hapse mahkum edilen ilk başbakanı olan ve rüşvet suçlamasıyla 16 ay hapis cezasına çarptırılan 71 yaşındaki Olmert, 16 Eylül 2008 tarihinde Kudüs’te düzenlenen bir toplantıda hazırladığı haritayı Mahmud Abbas’a sunduğunu söyledi.
“İMZALA VE TARİHİ DEĞİŞTİRELİM”
Batı Şeria’nın yüzde 94’ünde bir Filistin devleti kurulmasını öngören Olmert, Abbas’a “Gelecek 50 yılda size şu an teklif ettiğimi teklif eden başka bir İsrail lideri bulamayacaksınız. İmzalatın ve tarihi değiştirelim” ifadelerini aktardı.
Abbas ise o dönemde, Gazze’ye ilişkin çizilen haritanın bir benzerini peçeteye çizip diğer yetkililere gösterdiğini belirtti.
Olmert’in sunduğu haritada, İsrail’e ilhak edilmesi önerilen Batı Şeria’nın yüzde 4,9’u ayrıntılı bir şekilde gösterildi.
FİLİSTİN VE GAZZE ŞERİDİ BİRBİRİNE BAĞLANACAKTI
İki Filistin toprağının tünel ve karayolu ile birbirine bağlanacağını ifade eden Olmert, bu konunun daha önce de gündeme geldiğini dile getirdi.
Haritadaki en önemli detay, Kudüs sorununu çözmek amacıyla oluşturulan plandı. Bu planda bölgede İsrailliler, Filistinliler, Suudi Arabistan, Ürdün ve ABD’den oluşan bir yönetim komitesinin devredilmesi öngörülüyordu.
NETANYAHU BAŞBAKAN OLDU TARİHİ FIRSAT KAÇTI
O dönemde Hamas kontrolündeki topraklardan İsrail’e yönelik roket saldırıları sonrasında, Olmert, Aralık ayında büyük bir askeri operasyon emri vermişti. Üç hafta süren saldırıların ardından Abbas’ın anlaşmayı imzalaması gerektiğini söylemişti. Ancak Şubat 2005’te Benyamin Netanyahu’nun başbakan olmasıyla birlikte Olmert’in planı ve haritası tarihe karıştı.
Olmert, haritayı sunduktan hemen sonra uzmanlarla toplantı yapma kararı aldığını ancak planın gerçekleşmemesi nedeniyle yaşadığı hayal kırıklıklarını paylaşarak, “Tarihi bir adım atmaya hazırlanırken ayrıldık” dedi.
REFİK HÜSEYİN: ÇARESİZ VE TALİHSİZ BİR LİDER
Belgeselde Mahmud Abbas’ın Özel Kalem Müdürü Refik Hüseyin, Olmert’in haritasına güldüklerini ve bu haritanın hiçbir zaman hayata geçirileceğine inanmadıklarını ifade etti. Hüseyin, “Olmert ne kadar iyi olursa olsun… Çaresiz bir lider olması, talihsiz bir durum” diyerek, bu yöntemle bir çözüme ulaşmanın mümkün olmadığını dile getirdi.
